ANO ANG PANGUNGUSAP AT MGA URI NITO?
ANO ANG PANGUNGUSAP AT MGA URI NITO?
BY PJ MIANA
Ang pangungusap ay isang grupo ng mga salita na nagpapahayag ng buong kaisipan o mensahe. Ito ay binubuo ng mga salitang nagkakaroon ng kahulugan kapag pinagsama-sama sa tamang paraan. Karaniwang mayroon itong simuno (subject) at panaguri (predicate) na nagpapakita kung sino o ano ang ginagampanan ng pangunahing tauhan o bagay at kung anong aksyon o kaganapan ang kanilang ginagawa.
Halimbawa ng mga pangungusap:
1. Kumain ako ng masarap na pagkain kanina.
2. Ang aso ay natutulog sa ilalim ng puno.
3. Bumili si Maria ng bagong damit para sa party.
Sa mga halimbawa, ang simuno ay "ako," "ang aso," at "Maria," samantalang ang panaguri ay "kumain," "natutulog," at "bumili." Ang mga pangungusap ay nagbibigay-diin sa mga ideya, mga pangyayari, o mga mensahe sa komunikasyon.
APAT NA URI NG PANGUNGUSAP
1. Pangungusap Pasalaysay o Declarative Sentence: Ito ay pangungusap na nagpapahayag ng impormasyon, pahayag, o katotohanan. Halimbawa: "Ang araw ay mainit."
2. Pangungusap Patanong o Interrogative Sentence: Ito ay pangungusap na nagtatanong. Maaring itanong ito sa pamamagitan ng tanong na salita o simbolo tulad ng "Ano?" "Sino?" "Bakit?" Halimbawa: "Anong oras na?"
3. Pangungusap Pautos o Imperative Sentence: Ito ay pangungusap na nag-uutos o nagpapakita ng pagsusumamo. Halimbawa: "Mangyari po bang buksan ang pinto?"
4. Pangungusap Padamdam o Exclamatory Sentence: Ito ay pangungusap na nagpapahayag ng emosyon o damdamin. Karaniwang may kasamang tandang padamdam tulad ng "!," "?," o mga salita tulad ng "Wow!" Halimbawa: "Ang ganda ng tanawin!"
Ito ay apat na pangunahing uri ng pangungusap na maaari mong gamitin sa pagbuo ng mga iba't ibang klase ng pangungusap base sa layunin ng iyong komunikasyon.
HALIMBAWA NG BAWAT URI NG MGA PANGUNGUSAP
Narito ang limang halimbawa para sa bawat isa sa mga pangunahing uri ng pangungusap:
1.Pangungusap Pasalaysay (Declarative Sentence):
a. Ang pusa ay mayroong puting balahibo.
b. Siya ay isang magaling na guro sa eskwela.
c. Binasa ko ang aklat kahapon.
d. Naglilinis ang mga janitor sa paaralan.
e. Malakas ang ulan ngayon.
2. Pangungusap Patanong (Interrogative Sentence):
a. Anong oras na?
b. Sino ang nanalo sa paligsahan?
c. Bakit ka umiiyak?
d. Saan tayo pupunta mamayang gabi?
e. Magkano ang halaga nito?
3. Pangungusap Panyo (Imperative Sentence):
a. Maglinis ka ng iyong kwarto.
b. Pakisuyo mo ito sa kanila.
c. Tumulong ka sa kusina.
d. Mag-aral kang mabuti para sa pagsusulit.
e. Ihanda mo ang iyong sarili para sa pag-alis natin.
4. Pangungusap Padamdam (Exclamatory Sentence):
a. Wow! Napakaganda ng buwan ngayong gabi!
b. Hala! Nakakatakot ang mga umuulan na kidlat at kulog!
c. Ang sarap ng ice cream na ito!
d. Naku! Na-late na tayo sa meeting!
e. Hay naku! Ang hirap ng problema na ito!
Ito ay limang halimbawa para sa bawat isa sa mga pangunahing uri ng pangungusap. Ipinapakita nito ang iba't ibang paraan ng paggamit ng mga pangungusap sa iba't ibang sitwasyon o layunin ng komunikasyon.
EXERCISE 1: Tukuyin kung ang sumusunod na mga pangungusap ay Pasalaysay, Patanong, Pautos o Padamdam. Isulat ang iyong sagot sa iyong kuwaderno.
1. Ang mangga ay isang prutas.
2. Saan mo iniwan ang susi?
3. Ayos lang, huwag ka nang mag-alala.
4. Magtulungan tayo sa paglilinis ng bahay.
5. Sinong nanalo sa paligsahan?
6. Nakakatakot ang malakas na kidlat at kulog!
7. Ang kanyang pagsasalita ay napakabilis.
8. Ano ang pangalan ng iyong kaibigan?
9. Huwag kang mag-alala, nandito ako para sa iyo.
10. Nag-aaral siya nang mabuti para sa darating na pagsusulit.
11. Nasaan ang aking cellphone?
12. Sa araw ng pasko, naging masaya ang aming pamilya.
13. Ang kanyang kasal ay magaganap sa Mayo.
14. Maghanda ka na para sa malakas na ulan.
15. Anong dahilan ng iyong pag-iyak?
16. Ang kanyang mga kamay ay magaling sa paglilinis.
17. Magpasalamat ka sa iyong mga magulang.
18. Anong masarap na handa ang iyong niluto?
19. Naku, ang init ng panahon ngayon!
20. Siya ang nagturo sa akin ng tamang paraan ng pagluluto.
Pakipanatili ang mga sagot na ito bilang isang pagsusulit. Ang mga titimbang ay dapat tukuyin kung aling uri ng pangungusap ang bawat isa sa mga pangungusap na ito: Pasalaysay, Patanong, Padamdam, o Pautos.
MGA SAGOT:
Narito ang mga tamang sagot para sa mga pangungusap na pagsusulit:
1. Pasalaysay
2. Patanong
3. Padamdam
4. Pautos
5. Patanong
6. Padamdam
7. Pasalaysay
8. Patanong
9. Padamdam
10. Pasalaysay
11. Patanong
12. Pasalaysay
13. Pasalaysay
14. Pautos
15. Patanong
16. Pasalaysay
17. Pautos
18. Patanong
19. Padamdam
20. Pautos
Nawa'y makatulong ito sa iyong pagsasanay sa pagtukoy sa mga iba't ibang uri ng pangungus
PERFORMANCE OUTPUT:
Panuto: Sa iyong kuwaderno, magsulat ng tiglilimang halimbawa ng bawat uri ng pangungusap. Pagkatapos, ipacheck sa iyong guro ang iyong sagot.
A. PANGUNGUSAP NA PASALAYSAY
1. ________________________________
2. ________________________________
3. ________________________________
4. ________________________________
5. ________________________________
B. PANGUNGUSAP NA PATANONG
1. ________________________________
2. ________________________________
3. ________________________________
4. ________________________________
5. ________________________________
C. PANGUNGUSAP NA PAUTOS
1. ________________________________
2. ________________________________
3. ________________________________
4. ________________________________
5. ________________________________
D. PANGUNGUSAP NA PADAMDAM
1. ________________________________
2. ________________________________
3. ________________________________
4. ________________________________
5. ________________________________
MARAMI PANG FILIPINO 6 LESSONS
Comments
Post a Comment