[Q3] PANG-ANGKOP AT PANGATNIG

 

 PANG-ANKOP AT PANGATNIG: ANG MGA HALIGI NG TAMANG PANGUNGUSAP

F6WG-IIIj-12 | Nagagamit nang wasto ang pang-angkop at pangatnig

BY: PJ MIANA

________________________________________________________________________________

 

Ang wika ay isang mahalagang bahagi ng ating pang-araw-araw na pakikipagtalastasan. Sa bawat salita at pangungusap, mahalaga ang tamang paggamit ng mga pang-ankop at pangatnig upang maging malinaw at maayos ang ating pagsasalita at pagsusulat.

 


 Pang-ankop: Panimula ng Ugnayan

 

Ang mga pang-ankop ay mga salitang nag-uugnay sa iba't ibang bahagi ng pangungusap. Ito ang nagbibigay-kahulugan sa relasyon ng mga salita, parirala, o sugnay sa isa't isa. Narito ang ilan sa mga pang-ankop na karaniwang ginagamit:

 

1. At - ginagamit upang magdugtong ng dalawang salita o parirala na magkatulad ang kahulugan.

   - Halimbawa: Si Maria at si Juan ay magkasintahan.

2. O - ginagamit upang magbigay ng pagpipilian o pumili sa dalawang o higit pang bagay.

   - Halimbawa: Bibili ako ng libro o baka kumuha rin ako ng kape.

3. Ngunit - ginagamit upang magbigay ng pagtanggi o pagbabago ng kaisipan.

   - Halimbawa: Gusto kong magpunta sa party, ngunit may exam ako bukas.

4. Subalit - may parehong kahulugan sa "ngunit", ngunit mas malalim ang dating.

   - Halimbawa: Siya ay mayaman, subalit hindi siya masaya.

5. Gayunpaman - ginagamit upang magbigay ng kontrast o pagtutol.

   - Halimbawa: Hindi man siya marunong magluto, gayunpaman, masarap ang luto niya.

 

IBA PANG MGA PANG-ANGKOP

Bukod sa mga nabanggit na pang-ankop, mayroon pang iba't ibang uri ng pang-ankop sa Filipino na ginagamit upang magbigay-linaw sa relasyon ng mga salita, parirala, o sugnay sa isa't isa. Narito ang ilan sa mga karaniwang pang-ankop:

 

1. Gayon din - ginagamit upang ipakita ang parehong kaisipan o pangyayari.

   - Halimbawa: Nagsimula siyang magbasa ng libro, gayon din ang kanyang kapatid.

 

2. Gayundin - may parehong kahulugan sa "gayon din," ginagamit ito upang ipakita ang parehong pangyayari o kaisipan.

   - Halimbawa: Nagpunta ako sa palengke, gayundin ang aking kapatid.

 

3. Tulad ng - ginagamit upang ihambing ang dalawang bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: Ang kanyang ganda ay tulad ng rosas sa hardin.

 

4. Gaya ng - may parehong kahulugan sa "tulad ng," ginagamit ito upang ihambing ang dalawang bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: Ang pagmamahal niya sa kanyang pamilya ay gaya ng isang tunay na magulang.

 

5. Kung - ginagamit upang magbigay ng kondisyon o sitwasyon.

   - Halimbawa: Kung may oras ako, pupunta ako sa birthday party mo.

 

6. Samantalang - ginagamit upang ipakita ang pagkakaiba o kontrast sa dalawang bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: Si Maria ay mahilig sa asul, samantalang si Juan ay mas gusto ang pula.

 

7. Habang - ginagamit upang ipakita ang parehong pangyayari na nangyayari sa magkaibang panahon.

   - Halimbawa: Nag-aaral siya habang kumakain.

 

8. Saka - ginagamit upang ipakita ang sunod na pangyayari o hakbang.

   - Halimbawa: Kumuha ako ng payong saka ako umalis sa bahay.

 

9. Bilang - ginagamit upang ipakita ang bilang o dami ng mga bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: May limang prutas sa basket bilang handa sa picnic.

 

Ang mga pang-ankop na ito ay mahalaga sa pagbuo ng mga pangungusap sa Filipino. Sa kanilang tamang paggamit, nagiging mas malinaw at organisado ang ating komunikasyon sa pagsasalita at pagsusulat.

 

 PANGATNIG: TAGAPAG-UGNAY NG MGA PANGUNGUSAP

 

Ang mga pangatnig naman ay nag-uugnay sa mga pangungusap. Ito ang nagbibigay-lakas sa relasyon ng mga pangungusap upang maging mas malinaw at may kaugnayan. Narito ang ilan sa mga halimbawa ng pangatnig:

 

1. At - ginagamit upang magdugtong ng dalawang pangungusap na magkatulad ang kahulugan o direksyon ng kaisipan.

   - Halimbawa: Umuulan ng malakas, at hindi kami makalabas ng bahay.

2. Pero - ginagamit upang magdugtong ng dalawang pangungusap na may magkaibang kaisipan o direksyon.

   - Halimbawa: Gusto kong magpunta sa party, pero may trabaho pa ako.

3. Kaya - ginagamit upang magdugtong ng dalawang pangungusap na may sanhi at bunga.

   - Halimbawa: Nag-aral siya nang mabuti, kaya pumasa siya sa exam.

4. Dahil - ginagamit upang magdugtong ng pangungusap na nagpapakita ng dahilan o sanhi.

   - Halimbawa: Nag-ulan ng malakas, kaya hindi ako nakapasok sa trabaho.

5. Gayunpaman - ginagamit upang magdugtong ng dalawang pangungusap na mayroong kahit na ano'ng pagkakaiba.

   - Halimbawa: Hindi siya marunong magluto, gayunpaman, masarap ang luto niya.

Narito ang ilang halimbawa ng iba't ibang uri ng pangatnig na karaniwang ginagamit sa Filipino:

 

1. Kung - ginagamit upang magbigay ng kondisyon o sitwasyon.

   - Halimbawa: Bibili ako ng libro kung may pera ako.

 

2. Dahil - ginagamit upang magbigay ng dahilan o sanhi.

   - Halimbawa: Hindi ako nakapunta sa party dahil may sakit ako.

 

3. Kaya - ginagamit upang magbigay ng epekto o bunga ng isang pangyayari.

   - Halimbawa: Nag-aral siya nang mabuti kaya pumasa siya sa exam.

 

4. Pero - ginagamit upang magdugtong ng pangungusap na mayroong magkasalungat na ideya.

   - Halimbawa: Gusto ko sana pumunta sa sine, pero wala akong pera.

 

5. Subalit - may parehong kahulugan sa "pero," ngunit ito ay mas malalim ang dating.

   - Halimbawa: Siya ay mayaman, subalit hindi siya masaya.

 

6. Gayunpaman - ginagamit upang magbigay ng kontrast o pagtutol.

   - Halimbawa: Hindi man siya marunong magluto, gayunpaman, masarap ang luto niya.

 

7. Ngunit - ginagamit upang magdugtong ng dalawang pangungusap na may magkaibang kaisipan o direksyon.

   - Halimbawa: Gusto kong magpunta sa party, ngunit may trabaho pa ako.

 

8. Tulad ng - ginagamit upang ihambing ang dalawang bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: Siya ay tulad ng kanyang ina sa kanyang pag-uugali.

 

9. Kumpara sa - ginagamit upang ihambing ang dalawang bagay o pangyayari.

   - Halimbawa: Mas mabilis maglakad si Juan kumpara sa kapatid niya.

 

10. Gayundin - ginagamit upang ipakita ang parehong pangyayari o kaisipan.

    - Halimbawa: Nagpunta ako sa palengke, gayundin ang aking kapatid.

 

Ang mga pangatnig na ito ay mahalaga sa pagbuo ng mga pangungusap sa Filipino. Sa tamang paggamit ng mga ito, nagiging mas malinaw at organisado ang ating komunikasyon sa pagsasalita at pagsusulat.

 Pagsasanay sa Paggamit

 

Mahalaga na maunawaan natin ang tamang gamit ng mga pang-ankop at pangatnig upang maiwasan ang pagkakamali sa pagsasalita at pagsusulat. Maari tayong magsagawa ng mga pagsasanay sa paggamit ng mga ito sa pamamagitan ng pagbuo ng mga pangungusap gamit ang mga nabanggit na pang-ankop at pangatnig.

 

Sa pamamagitan ng wastong paggamit ng mga pang-ankop at pangatnig, mas napapadali natin ang ating pagsasalita at pagsusulat. Ito rin ay nagbibigay-linaw sa mga kaisipan at relasyon ng mga salita at pangungusap sa isa't isa. Kaya't tandaan, sa bawat pahayag, tiyakin nating may tamang pang-ankop at pangatnig upang maging malinaw at organisado ang ating komunikasyon

 

 

IBA PANG FILIPINO 6 LESSONS

BUMALIK SA BAHAY

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

[Q4] Patalastas at Usapan: Ang Gamit ng Iba't ibang Bahagi ng Pananalita

Image
  Patalastas at Usapan: Ang Gamit ng Iba't ibang Bahagi ng Pananalita By: PJ MIANA MELC: Nakagagawa ng patalastas at usapan gamit ang iba’t ibang bahagi ng pananalita   Ang wika ay isang mahalagang kasangkapan sa pakikipagtalastasan at pagpapahayag ng ating mga kaisipan at damdamin. Sa pamamagitan ng wastong paggamit ng iba't ibang bahagi ng pananalita, tulad ng pangngalan, pandiwa, pang-uri, atbp., nagagawa nating maipahayag ang ating mga ideya at makipag-ugnayan sa iba.   Pangngalan (Noun)   Ang pangngalan ay mga salitang tumutukoy sa mga tao, bagay, lugar, hayop, kaisipan, o konsepto. Sa paggamit ng mga pangngalan, maipapakilala natin ang mga elemento na pinag-uusapan natin. Halimbawa, sa pangungusap na "Ang puno ay luntian," ang "puno" ay isang pangngalan na nagpapahayag ng isang bagay o elemento sa ating paligid.     Pandiwa (Verb)   Ang pandiwa naman ay mga salitang nagpapakita ng kilos o aksyon. Ito ang naglalarawan ng mga gawa
Read more

[Q3] PAGLIKHA NG MGA BAGONG SALITA SA PAMAMAGITAN NG SALITANG UGAT AT MGA PANLAPI

Image
  Paglikha ng mga Bagong Salita Gamit ang Panlapi at Salitang-Ugat: Unlapi, Gitlapi, at Hulapi By Pj Miana   Panimula Ang wika ay patuloy na umuunlad, at isa sa mga paraan ng pagpapalawak nito ay sa pamamagitan ng paglikha ng mga bagong salita. Ang panlapi at salitang-ugat ay mahalagang bahagi ng proseso ng paglikha ng mga salita. Sa tulong ng mga unlapi, gitlapi, at hulapi, maaari nating palawakin ang ating bokabularyo at gumawa ng mga bagong kahulugan.   1. Unlapi: Ang unlapi ay mga panlaping inilalagay sa unahan ng isang salitang-ugat. Ito ang unang bahagi ng salitang binubuo. Halimbawa: - Nag- : Pinagsama ang "nag-" at "luto" upang mabuo ang "nagluluto." - Mag- : Ang "mag-" at "sulat" ay nagsama upang mabuo ang "magsusulat." - Nagpa- : Ang "nagpa-" at "gawa" ay nagsama upang mabuo ang "nagpagawa."   Sa pamamagitan ng pagdaragdag ng unlapi, maaari nating baguhin ang kahu
Read more

[Q2] LONG QUIZ & PT REVIEWER

 [Q2] LONG QUIZ & PT REVIEWER Panuto: Isulat ang titik ng tamang sagot. 1. Ano ang layunin ng mambabasa sa pagsasagot ng mga tanong tungkol sa talaarawan o anekdota?    a. Magbigay ng sariling opinyon    b. Mangolekta ng mga datos    c. Magbigay ng pangunahing ideya    d. Sumunod sa utos ng guro   2. Saan maaaring makita ang mga pangyayaring nasaksihan sa isang talaarawan?    a. Sa hinlalaki ng may-akda    b. Sa pangalawang talata    c. Sa mga pangalan ng tauhan    d. Sa pangunahing ideya ng talaarawan   3. Ano ang ginagamit ng mambabasa para maibigay ang tamang wakas ng teksto na kanyang binasa?    a. Kasaysayan    b. Naging karanasan    c. Dating kaalaman    d. Diskarte ng may-akda   4. Paano nababago ng mambabasa ang kanyang dating kaalaman base sa natuklasan sa teksto?    a. Sa pamamagitan ng paghahanap sa internet    b. Sa pagbabasa at pag-aaral ng mga pahina    c. Sa pagtutok sa mga pangalan ng tauhan    d. Sa pagtanggap ng bagong k
Read more